آزلائیک اسید
آزلائیک اسید یک مولکول اسید دی کربوکسیلیک با خواص ضد التهابی و آنتی اکسیدانی است که در درمان آکنه ولگاریس و روزاسه پاپولوپوسچولار و سایر بیماری های پوستی موثر است.
آزلائیک اسید چیست؟
آزلائیک اسید یک ترکیب طبیعی است که در غلاتی مانند جو، گندم و چاودار یافت میشود و دارای خواص ضد کراتینه، ضد باکتری و ضد التهابی است. این ماده اکتیو برای درمان آکنه های غیر التهابی و آکنه های التهابی موثر است. آزلائیک اسید دارای قدرت ضد باکتریایی قوی شبیه به بنزوئیل پراکسید بدون ایجاد مقاومت باکتریایی است و به تنهایی در درمان اشکال خفیف تا متوسط آکنه موثر بوده و با ترتینوئین (0.05%)، بنزوئیل پراکسید (5%) و اریترومایسین موضعی (2%) قابل مقایسه است.
اثربخشی آن در صورت استفاده در ترکیب با سایر داروهای موضعی مانند ژل بنزوئیل پراکسید 4%، ژل کلیندامایسین 1%، کرم ترتینوئین 0.025% و اریترومایسین 3% افزایش مییابد. سوسپانسیون حاوی آزلائیک اسید ممکن است با آنتی بیوتیک های خوراکی برای درمان آکنه متوسط تا شدید تجویز شود و در صورت قطع آنتی بیوتیک خوراکی برای اطمینان از ادامه درمان، استفاده شود. آزلائیک اسید حساسیت به آفتاب یا تحریک موضعی قابل توجهی ایجاد نکرده و در برابر P آکنه ها (باکتری های مولد آکنه) مقاومتی ایجاد نمیکند.
آزلائیک اسید ترکیب پیچیدهای است که عملکردهای مختلفی دارد. به علت آن که آزلائیک اسید عملکرد بیولوژیکی گستردهای دارد، در بهبود طیف وسیعی از عارضه های پوستی میتواند کاربرد داشته باشد و به عنوان خط اول درمان یا درمان جایگزین در بهبود و درمان بسیاری از عارضه های پوستی به کار گرفته میشود.
نقش آزلائیک اسید در درمان و مراقبت از پوست
آزلائیک اسید در ابتدا به جهت نقشی که در بهبود و کاهش تیرگی های پوستی (هایپرپیگمانتاسیون) ایفا میکند، مورد پژوهش و بررسی قرار گرفته است. آزلائیک اسید قابلیت مهار آنزیم تیروزیناز - آنزیمی که در تولید رنگدانه های پوست (ملانین) دخیل است - را دارد و از این طریق میتواند سرعت تولید ملانین را کم و در نتیجه تیرگی های پوستی را کاهش دهد. به همین جهت در بسیاری از فرآورده های درمانی و مراقبت پوست به کار گرفته میشود.
نتایج پژوهشهایی که این ماده موثر را مورد بررسی قرار دادهاند، بیانگر آن است که آزلائیک اسید دارای خواص ضد التهابی و آنتی میکروبیال است که در نتیجه کاربرد این ماده موثر در فرآوردههای درمانی و مراقبت از پوست افزایش یافته است.
در سال 2003 برای نخستین بار آزلائیک اسید به صورت ژل و با غلظت 15 درصد به عنوان درمان رزاسه توسط سازمان غذا و داروی امریکا تایید شد. علاوه بر این، کرم آزلائیک اسید 20 درصد به عنوان درمان آکنه (جوش) تحت نظر پزشک تایید شده است. مصرف آزلائیک اسید موضعی در زنان باردار و زنانی که به نوزاد خود شیر میدهند، منع مصرف ندارد.
آزلائیک اسید چیست؟
آزلائیک اسید با خاصیت ضد میکروبی، باکتری مولد آکنه (P.Acnes) که بر روی پوست افراد وجود دارد را از بین برده و رشد این باکتریها را متوقف میکند، در نتیجه این مکانیزم از شکلگیری و بروز آکنه پیشگیری میشود.
آزلائیک اسید عمدتا به صورت موضعی به عنوان درمان آکنه خفیف تا متوسط در نظر گرفته میشود و ممکن است بر اساس صلاحدید و تشخیص پزشک معالج متخصص پوست در ترکیب با سایر درمانها مانند آنتی بیوتیکها یا درمانهای هورمونی در درمان آکنه تجویز و پیشنهاد گردد. آزلائیک اسید به جهت خواص ضد التهابی در درمان آکنه ولگاریس التهابی نیز موثر و کارآمد است.
این ماده به علت برخورداری از خواص روشن کنندگی در فرمولاسیون فرآوردههایی که به منظور بهبود یا کاهش تیرگی پس از آکنه (PIH) تجویز میگردند استفاده میشود. افراد برای استفاده از محصولات حاوی آزلائیک اسید در شرایطی که تحت نظر پزشک نیستند، بهتر است از فرم 10 درصد آن استفاده کنند تا به صورت ایمن و در طولانی مدت بدون عارضه قابل استفاده باشد.
1- آزلائیک اسید و آکنه
آزلائیک اسید معمولا در درمان آکنه استفاده میشود و برای بیماران مبتلا به HS مفید است. مکانیسم اصلی اثر آن تعدیل تکثیر کراتینوسیت است، اما نشان داده شده است که سیگنالهای سیتوکین التهابی را کاهش میدهد و خواص ضد قارچی و باکتریواستاتیکی را نشان میدهد.
HS (Hidradenitis Suppurativa)، یک بیماری پوستی دردناک و طولانی مدت است که باعث ایجاد آبسه و زخم روی پوست میشود. علت دقیق هیدرادنیت چرکی ناشناخته است، اما در نزدیکی فولیکولهای مو، جایی که غدد عرق معمولا در اطراف کشاله ران، پایین، سینهها و زیر بغل وجود دارد، رخ میدهد.
به دلایل ناشناخته، زنان بیشتر از مردان به این بیماری مبتلا هستند. علائم هیدرادنیت چرکی از خفیف تا شدید متغیر است و باعث ایجاد مخلوطی از تودههای جوش مانند، جوش های سرسیاه، کیست ها، جای زخم و کانالهایی در پوست میشود که چرک را ترشح میکنند.
آزلائیک اسید چگونه آکنه را درمان میکند؟
• پاکسازی منافذ از باکتری هایی که ممکن است باعث تحریک یا آکنه شوند.
• کاهش التهاب به طوری که آکنه کمتر قابل مشاهده، کمتر قرمز و کمتر تحریک میشود.
• به آرامی گردش سلولی را تحریک میکند تا پوست شما سریع تر بهبود یابد و جای زخم به حداقل برسد.
تاثیر آزلائیک اسید بر آکنه ولگاریس و آکنه روزاسه
آزلائیک اسید توسط یک مخمر به نام مالاسزیا فورفور که بخشی از فلور طبیعی پوست است، تولید میشود. به عنوان یک ضد میکروب، ضد التهاب و کومدولیتیک میتواند به درمان آکنه ولگاریس و آکنه روزاسه کمک کند. همچنین میتواند برای هایپرپیگمانتاسیون پس از التهاب استفاده شود.
یک مطالعه که نتایج کارآزماییهای بالینی در اروپا را مقایسه میکند، نشان میدهد که کرم آزلائیک اسید 20% به اندازه ترتینوئین 0.05%، بنزوئیل پراکسید 5% و اریترومایسین موضعی 2% موثر است. دوز توصیه شده به میزان 20% کرم برای آکنه ولگاریس و 15% ژل برای آکنه روزاسه است که هر دو یک تا دو بار در روز استفاده میشوند.
آزلائیک اسید و اسکار آکنه
برخی از افراد از آزلائیک اسید برای درمان اسکار آکنه (جای جوش) علاوه بر درمان و گسترش آن استفاده میکنند. آزلائیک اسید گردش سلولی را تحریک میکند، که روشی برای کاهش ظاهر زخمهای شدید است.
2- آزلائیک اسید و هایپرپیگمانتاسیون
التهاب پس از آکنه، میتواند منجر به هایپرپیگمانتاسیون در برخی از نواحی پوست شود. آزلائیک اسید از تجمع سلولهای تغییر رنگ یافته پوست جلوگیری میکند. یک مطالعه بالینی در سال 2011، نشان داد که آزلائیک اسید میتواند در حین درمان آکنه، هایپرپیگمانتاسیون ناشی از آکنه را نیز برطرف کند.
تحقیقات بیشتر روی پوست رنگی نیز نشان داده است که آزلائیک اسید برای این استفاده بی خطر و مفید است. آزلائیک اسید برای درمان لک ناشی از جای جوش و ملاسما استفاده میشود. دارای اثرات انتخابی بر روی ملانوسیتهای بیش فعال و غیرطبیعی بوده و کمترین تأثیر را بر روی رنگدانه در پوست طبیعی انسان، کک و مک و لنتیژن های قدیمی دارد و گزارش شده است که به اندازه 4% هیدروکینون موثر است.
استفاده از آزلائیک اسید به تنهایی، دو بار در روز، به مدت چندین ماه (تا 8 ماه) موجب بروز علائم روشن شدن پوست بعد از ماه 1 تا 2 میشود. هر دو آزلائیک اسید 20% و هیدروکینون 4% به یک اندازه موثر هستند. در مدت زمان استفاده از آزلائیک اسید، تحریک اولیه و گذرا وجود دارد، اما دارو به خوبی قابل تحمل و برای استفاده در دوران بارداری بی خطر است.
3- آزلائیک اسید و روشن شدن پوست
همان خاصیتی که آزلائیک اسید را برای درمان هایپرپیگمانتاسیون التهابی موثر میکند، آن را قادر میسازد پوستی را که در اثر ملانین تغییر رنگ داده است، روشن کند. بر اساس یک مطالعه بالینی، استفاده از آزلائیک اسید برای روشن شدن پوست در نواحی لک دار پوست به دلیل افزایش سنتز ملانین موثر بوده است.
همچنین برای درمان رنگدانههای پوستی از جمله ملاسما و هایپرپیگمانتاسیون پس از التهاب، به ویژه در افراد با انواع پوست تیره تر استفاده میشود و به عنوان جایگزینی برای هیدروکینون توصیه شده است. آزلائیک اسید به عنوان یک مهارکننده تیروزیناز باعث کاهش سنتز ملانین میشود. حدود 4 تا 8 درصد از آن در استفاده موضعی، به صورت سیستمی جذب میشود.
در آزمایشات حیوانی آزلائیک اسید، حتی در دوزهای بالا، نشانههایی از ایجاد تراتوژن (به هر عاملی که در طی رشد و نمو جنین باعث تغییر دائم شکل و عملکرد اندام شود، گفته میشود) وجود ندارد.
4- آزلائیک اسید و روزاسه
روزاسه یک بیماری شایع پوستی است که تصور میشود در درجه اول یک اختلال التهابی است. نوتروفیل ها به ویژه در التهاب مرتبط با روزاسه نقش دارند و بسیاری از اثرات آنها را از طریق انتشار گونه های فعال اکسیژن منتقل میکنند. اخیرا نقش گونه های فعال اکسیژن در پاتوفیزیولوژی روزاسه شناخته شده است.
استفاده موضعی از آزلائیک اسید در روزاسه (Papulopustular Rosacea) بسیار مؤثر است. آزلائیک اسید در فرمولاسیون کرم 20 درصد نشان داد که در درمان روزاسه خفیف تا متوسط مؤثر است. فرمولاسیون ژل 15% آزلائیک اسید به میزان قابل توجهی انتقال آزلائیک اسید را بهبود بخشیده و مشخص شده که نسبت به کرم 20% آزلائیک اسید، اثر بخشی بیشتری دارد. این ترکیب به اندازه کرم یا ژل مترونیدازول در درمان التهاب موثر است.
در یک مطالعه با پنج کارآزمایی دوسوکور شامل آزلائیک اسید موضعی (کرم یا ژل) برای درمان روزاسه در مقایسه با دارونما یا سایر درمانهای موضعی، چهار مورد از پنج مورد، کاهش قابل توجهی را در میانگین تعداد ضایعات التهابی و شدت اریتم پس از درمان با آزلائیک اسید در مقایسه با دارونما نشان دادند و مشخص شد که آزلائیک اسید برابر مترونیدازول در درمان روزاسه موثر است.
بیان بیش از حد پپتید کاتلیسیدین LL-37 در پاتوفیزیولوژی روزاسه نقش دارد و مشخص شده است که آزلائیک اسید بیان پاتولوژیک کاتلیسیدین و همچنین فعالیت بیش فعال پروتئاز که کاتلیسیدین را به LL-37 تبدیل میکند، را مهار میکند.
5- آزلائیک اسید و پیری پوست
آزلائیک اسید با بهبود شرایط کلی پوست، کاهش التهاب، جای جوش و تیرگی پوست نقش مهمی در حفظ سلامت و شادابی پوست ایفا میکند و علائم پیری را با صاف کردن رنگ پوست و لایه برداری سلول های مرده کراتین کاهش میدهد. آزلائیک اسید از طریق اثرات آنتی اکسیدانی خود به نرمال کردن رنگ پوست کمک و از آسیب های ناشی از تابش اشعههای مضر نور خورشید و تخریب سلول های پوست جلوگیری میکند.
عوارض جانبی و اقدامات احتیاطی آزلائیک اسید
• سوزش یا سوزن سوزن شدن پوست
• پوست لایه برداری شده در محل استفاده
• خشکی یا قرمزی پوست