ویتامین سی
ویتامین C (اسید اسکوربیک) یک ماده مغذی است که بدن برای تشکیل رگ های خونی، غضروف، ماهیچهها و کلاژن در استخوانها به آن نیاز دارد. ویتامین سی همچنین برای روند بهبودی بدن حیاتی است.
ویتامین سی یا ویتامین ث چیست؟
ویتامین C یا ویتامین ث یک ویتامین محلول در آب است که به طور طبیعی در برخی مواد خوراکی وجود دارد و به عنوان یک مکمل غذایی نیز در دسترس است. ویتامین سی برای پوست و بدن فواید بسیاری دارد و در اشکال مختلفی وجود دارد، اما فرم ال-آسکوربیک اسید (L-Ascorbic acid)، فعالترین شکل است و به طور طبیعی نیز یافت میشود
منابع غذایی غنی ویتامین ث چیست؟
همان طور که گفتیم، ویتامین ث (C) یک ویتامین محلول در آب است که به عنوان یک آنتی اکسیدان قوی عمل میکند و برای بسیاری از عملکردهای بدن ضروری است. این ویتامین برای سلامتی انسان بسیار حیاتی است، زیرا بدن قادر به تولید آن نیست و باید از طریق رژیم غذایی دریافت شود. ویتامین ث در بسیاری از میوهها و سبزیجات یافت میشود. مصرف منظم این منابع غذایی میتواند به تامین نیاز روزانه بدن به ویتامین ث کمک کند. برخی از منابع غذایی غنی از ویتامین ث عبارت است از:
- مرکبات (مانند پرتقال، لیمو، گریپ فروت)
- توت فرنگی
- فلفل دلمهای
- بروکلی
- کلم بروکسل
- کیوی
- گوجه فرنگی
- پاپایا
دلیل استفاده موضعی و خوراکی ویتامین
برخلاف گیاهان و اکثر جانوران، انسان توانایی تولید ویتامین سی را به دلیل کمبود یک آنزیم خاص ندارد. برای مقابله با این کمبود، انسان این ویتامین را از رژیم غذایی و یا مکملهای ویتامینی به دست میآورد. جذب ویتامین از روده ما محدود است و بنابراین فقط مقدار کمی از این ماده از راه خوراکی جذب میشود
همچنین مقدار بسیار کمی ویتامین در صورت مصرف خوراکی به پوست میرسد و بنابراین، استفاده از ویتامین C میتواند بیشتر از مصرف خوراکی آن موثر باشد و به همین دلیل مصرف موضعی آن بسیار توصیه میشود
اهمیت ویتامین سی برای بدن
ویتامین C در عملکردهای متابولیکی مهم نقش دارد و برای رشد و حفظ سلامت استخوانها، دندانها، لثهها، رباطها و عروق خونی حیاتی است. ویتامین C یک ویتامین بسیار ناپایدار است و به راحتی در محلول های آبی و فرمولاسیون های آرایشی اکسید میشود.
ویتامین سی چیست؟
ویتامین C به طور گستردهای در محصولات آرایشی ضد پیری، به فرم های مختلفی استفاده میشود و نقش مهمی در سلامت پوست و کاربردهای بالینی آن (اثرات آنتی اکسیدانی، محافظت از نور، ضد پیری و روشن کننده) ایفا میکند.
ویتامین ث برای چی خوبه
این ویتامین به دلیل خواص آنتی اکسیدانی قوی و توانایی آن در حمایت از سیستم ایمنی بدن، به عنوان یک عنصر ضروری در رژیم غذایی شناخته میشود. علاوه بر این، ویتامین ث به تولید کلاژن کمک کرده و نقش مهمی در حفظ سلامت پوست، استخوانها و عروق خونی دارد. مصرف کافی ویتامین ث میتواند به جلوگیری از بسیاری از بیماریها و حفظ عملکرد بهینه بدن کمک کند. در ادامه، به بررسی خواص و فواید اصلی ویتامین ث میپردازیم:
تقویت سیستم ایمنی بدن:
- به افزایش تولید گلبولهای سفید خون کمک میکند که نقش مهمی در مقابله با عفونتها و بیماریها دارند.
- این ویتامین همچنین به عملکرد صحیح سیستم ایمنی و محافظت از سلولها در برابر آسیبهای اکسیداتیو کمک میکند.
تولید کلاژن:
- برای سنتز کلاژن ضروری است. کلاژن یک پروتئین اصلی در بافتهای پوست، استخوان، غضروف، و عروق خونی است.
- مصرف کافی ویتامین ث به بهبود زخمها و حفظ سلامت پوست کمک میکند.
آنتی اکسیدان قوی:
- با خنثی کردن رادیکالهای آزاد از سلولها محافظت میکند و از آسیبهای اکسیداتیو جلوگیری میکند.
- این ویژگی به کاهش خطر ابتلا به بیماریهای مزمن مانند بیماریهای قلبی و سرطان کمک میکند.
جذب بهتر آهن:
- به افزایش جذب آهن غیرهم از منابع گیاهی کمک میکند. این امر میتواند به جلوگیری از کم خونی ناشی از کمبود آهن کمک کند.
سلامت قلب:
- به بهبود عملکرد عروق خونی و کاهش فشار خون کمک میکند.
- این ویتامین میتواند به کاهش سطح کلسترول بد (LDL) و تری گلیسریدها نیز کمک کند، که به سلامت قلب و عروق کمک میکند.
سلامت مغز:
- به عنوان یک آنتی اکسیدان، ویتامین ث از سلولهای مغزی در برابر آسیبهای اکسیداتیو محافظت میکند.
- مصرف کافی این ویتامین میتواند به کاهش خطر ابتلا به بیماریهای نورودژنراتیو مانند آلزایمر کمک کند.
مکانیسم و اثر ویتامین C در کنار ترکیبات دیگر
ویتامین سی متعلق به گروه آنتی اکسیدان های آنزیمی و غیر آنزیمی است که با محافظت از پوست در برابر گونه های اکسیژن فعال (ROS) عمل میکند و به دلیل حلالیت آبی بالا در سلول وجود دارد و پس از قرار گرفتن در معرض نور ماوراء بنفش با اهدای متوالی الکترون ها برای خنثی کردن رادیکال های آزاد، از پوست در برابر استرس اکسیداتیو محافظت میکند.
در سیستم های بیولوژیکی، رادیکال های آزاد را بر اساس اکسیژن و نیتروژن کاهش میدهد و بنابراین روند پیری را به تاخیر می اندازد. ویتامین C در فرمولاسیون های مراقبت از پوست اغلب در ترکیب با ویتامین E، برای کاهش سرعت تخریب اکسیداتیو آن و افزایش اثر آنتی اکسیدانی و ضد التهابی استفاده میشود.
همچنین استفاده از ویتامین C در کنار ترانگزامیک اسید موجب محافظت حداکثری از پوست در برابر ایجاد لک شده و در محصولات روشن کننده و ضد لک موجب رفع ناهمواری ها و لک های تیره شده و اثرات روشن کنندگی فوقالعادهای را در این محصولات ایجاد میکند.
ویتامین C لیپوزومال
لیپوزوم ها به عنوان حامل برای کاربردهای مختلف در پوست و لوازم آرایشی مورد استفاده قرار میگیرند. لیپوزومال کردن ویتامین سی به دلیل ناپایداری و نفوذ کم به پوست، موجب افزایش نفوذ پذیری و اثر بخشی مطلوب آن میشود. به طور خلاصه، لیپوزومها از طریق اپیدرم نفوذ میکنند و اجازه میدهند مواد فعال آبدوست ناپایدار مانند ویتامین C به لایه های اپیدرم و درم پوست برسند و اثر خود را بر روی پوست اعمال کنند.
انواع ویتامین C و تفاوت و کاربرد آنها
- آسکوربیک اسید (AA)
بهترین شکل و فرم عملکردی ویتامین C که سایر اشکال ویتامین C اغلب برای دستیابی به فواید آن، ابتدا باید به این فرم تبدیل شوند. اما این فرم به طور مشهود ناپایدار است. قرار گرفتن در معرض هوا، نور و گرما باعث میشود آسکوربیک اسید شروع به اکسید شدن کند.
افزودن ویتامین E و فرولیک اسید میتواند به تثبیت آن کمک کند. محلول در آب است و برای نفوذ بهینه پوست به pH پایین (> 5/3) نیاز دارد. به دلیل فرمول pH پایینی که در آن وجود دارد، میتواند تحریک کننده باشد و برای افرادی که پوست خشک و حساس دارند، ایدهآل نیست.
- سدیم آسکوربیل فسفات (SAP)
محلول در آب است و وابسته به pH پایین نیست. به خوبی در پوست جذب نمیشود، اما همچنان دارای اثرات آنتی اکسیدانی و تقویت کننده کلاژن است. مطالعات علمی نشان میدهد که 1% سدیم آسکوربیل فسفات دارای اثر ضد میکروبی قوی بعد از 8 ساعت در P. acnes (باکتری مولد آکنه) دارد و به طور قابل توجهی از اکسیداسیون سبوم ناشی از UVA تا 40% جلوگیری میکند.
استفاده از یک لوسیون حاوی SAP 5% در طول 12 هفته، اثر بخشی خوبی به میزان 76.9% در درمان آکنه دارد. در نتیجه، دادههای علمی و بالینی نشان میدهد که SAP در پیشگیری و درمان آکنه ولگاریس کارآمد است. SAP را میتوان در یک درمان غیر آنتی بیوتیکی و موثر یا درمان مشترک آکنه بدون عوارض جانبی استفاده کرد که آن را به ویژه برای اهداف زیبایی جذاب میکند.
- منیزیم آسکوربیل فسفات (MAP)
یک ویتامین C پایدار است که محلول در آب است و به خوبی جذب نمیشود، اما در پوست به آسکوربیک اسید تبدیل میشود.
- اتیل آسکوربیک اسید (EAA)
فرم بسیار پایدار ویتامین C است و در مقایسه با سایر اشکال ویتامین C، حتی AA دارای قابلیت روشن کنندگی بهتری است.
- آسکوربیل گلوکوزید (AG)
یک فرم محلول در آب از ویتامین C که پایدارتر از AA است و به خوبی جذب میشود و میتواند در پوست ما به AA تبدیل شود.
- آسکوربیل پالمیتات (AP)
فرم محلول در چربی ویتامین C که راحت تر از سایر اشکال به پوست نفوذ میکند. به خوبی به AA تبدیل نمیشود، بسیار پایدارتر از AA اما کمی پایدارتر از سایر اشکال این ویتامین است. میتواند به کنترل تولید سبوم در هنگام استفاده با SAP کمک کند و آن را به گزینه خوبی برای پوست های چرب و مستعد آکنه تبدیل میکند.
- تتراهگزیل دسیل آسکوربات (TA)
محلول در چربی، ملایم و بسیار پایدار است. همچنین میتواند با سرعت جذب 3 برابر بهتر از AA به لایه های عمیق تر پوست نفوذ کرده و به AA تبدیل شود و هر 3 اثر محافظت آنتی اکسیدانی، تقویت تولید کلاژن، روشن کننده را ایجاد کند.
- آمینوپروپیل آسکوربیل فسفات (AAP)
سرعت جذب بهتری نسبت به AA دارد و موجب تقویت تولید کلاژن میشود. لک های ناشی از بالا رفتن سن را 29-33% کاهش و تعداد چین و چروک ها را تا 23% پس از 8 هفته کاهش میدهد.
محصولات ویتامین سی
محصولات ویتامین سی در انواع مختلفی عرضه میشوند که هر کدام دارای مزایا و کاربردهای خاص خود هستند. این محصولات میتوانند به تقویت سیستم ایمنی بدن، بهبود سلامت پوست، و افزایش جذب آهن کمک کنند. از قرصها و کپسولها گرفته تا شربتها و آمپولها، ویتامین سی در اشکال مختلفی در دسترس است تا نیازهای مختلف مصرفکنندگان را برآورده کند. در ادامه به این محصولات میپردازیم.
1- قرص ویتامین ث جوشان
قرص های جوشان ویتامین ث به سرعت در آب حل میشوند و یک محلول نوشیدنی با طعم مطلوب ایجاد میکنند. این نوع قرصها به جذب سریع و بهتر ویتامین ث در بدن کمک میکنند و برای افرادی که مشکلات بلعیدن قرصها را دارند، مناسب است.
2- قرص ویتامین ث جویدنی
قرص های جویدنی ویتامین ث به راحتی مصرف میشوند و اغلب با طعمهای میوه ای عرضه میشوند که برای کودکان و بزرگسالانی که به دنبال یک روش ساده و لذت بخش برای دریافت ویتامین ث هستند، مناسب است.
3- کپسول ویتامین سی
کپسول های ویتامین سی حاوی دوز دقیقی از این ویتامین هستند و معمولا با روکشهایی عرضه میشوند که هضم و جذب آنها را در بدن آسانتر میکند. این کپسولها برای افرادی که به دنبال مکملهای دقیق و راحت هستند، ایدهآل است.
4- شربت ویتامین سی
شربت های ویتامین سی برای کودکان و بزرگسالانی که نمیتوانند قرص یا کپسول مصرف کنند، مناسب هستند. این شربتها به راحتی قابل مصرف هستند و معمولا با طعمهای خوشایند عرضه میشوند تا مصرف آنها آسانتر باشد.
5- آمپول ویتامین سی
آمپول های ویتامین سی معمولا در مواقعی که نیاز فوری به دوز بالای ویتامین ث وجود دارد، مانند شرایط پزشکی خاص یا ضعف شدید سیستم ایمنی، مورد استفاده قرار میگیرند. این آمپولها تحت نظر پزشک و به صورت تزریقی مصرف میشوند.
6- ویتامین سی موضعی
محصولات موضعی ویتامین ث مانند کرمها و سرمها، به بهبود سلامت پوست کمک میکنند. این محصولات میتوانند به کاهش چین و چروک، افزایش تولید کلاژن و روشنتر شدن پوست کمک کنند. ویتامین ث موضعی به عنوان یک آنتی اکسیدان قوی عمل کرده و از پوست در برابر آسیبهای محیطی محافظت میکند.
خواص و فواید ویتامین C برای سلامت بدن
ویتامین C یکی از ویتامینهای ضروری برای بدن است که نقش مهمی در حفظ سلامت عمومی و بهبود عملکردهای مختلف بدن ایفا میکند. مصرف منظم ویتامین C میتواند به پیشگیری از بیماریهای مزمن و حفظ سلامت پوست و مو کمک کند. در ادامه به بررسی خواص و فواید مختلف ویتامین C برای بدن میپردازیم.
فواید ویتامین سی C برای پوست
ویتامین C نقش بسیار مهمی در حفظ سلامت و زیبایی پوست ایفا میکند. این ویتامین به عنوان یک آنتی اکسیدان قوی، از پوست در برابر آسیبهای ناشی از عوامل محیطی محافظت میکند و به تولید کلاژن، که برای حفظ جوانی و انعطافپذیری پوست ضروری است، کمک میکند.
- تقویت سنتز کلاژن: با بالا رفتن سن، کلاژن در پوست شروع به تجزیه میکند و سطح تولید آن کاهش مییابد. استفاده از ویتامین C روی پوست میتواند باعث تحریک ساخت کلاژن جدید شود. همچنین به حفظ کلاژن پوست کمک و از آن در برابر آسیب های محیطی، محافظت میکند.
- محافظت و درمان آسیب ناشی از اشعه ماوراء بنفش آفتاب: در حالی که به هیچ وجه جایگزین ضد آفتاب نیست، ویتامین C میتواند از پوست در برابر رادیکال های آزاد ناشی از قرار گرفتن در معرض اشعه ماوراء بنفش محافظت کند.
- کاهش تیرگی پوست با کاهش تشکیل ملانین (رنگدانه پوست): از طریق کاهش فعالیت آنزیم تیروزیناز، سنتز ملانین را مهار میکند و به طور گستردهای به عنوان یک روش درمانی در رفع لک های تیره روی پوست استفاده میشود.
- دارای خاصیت ضد التهابی: موجب مهار فاکتورهای دخیل در فرآیند التهاب شده و آن را به گزینه خوبی در بهبود آکنه و جلوگیری از ایجاد لک پس از التهاب تبدیل میکند.
ویتامین سی برای صورت
استفاده از محصولات حاوی ویتامین C میتواند به بهبود وضعیت پوست صورت کمک کند. این محصولات میتوانند شامل ضد آفتاب، فوم شستشوی صورت، سرم و کرم باشند که هر کدام دارای خواص و کاربردهای خاص خود هستند.
۱- ضد آفتاب ویتامین سی
ضد آفتاب ویتامین C علاوه بر محافظت از پوست در برابر اشعههای مضر خورشید، به خنثی کردن رادیکال های آزاد و کاهش علائم پیری پوست کمک میکند. این محصولات میتوانند به جلوگیری از لک های خورشیدی و حفظ جوانی پوست کمک کنند.
- جلوگیری از آسیبهای ناشی از آفتاب.
- کاهش رادیکالهای آزاد و جلوگیری از پیری زودرس.
- بهبود یکنواختی رنگ پوست.
۲- فوم شستشوی صورت ویتامین سی
فوم شستشوی صورت ویتامین C به تمیز کردن عمقی پوست و حذف آلودگیها و چربیهای زائد کمک میکنند. این محصولات با حفظ رطوبت طبیعی پوست، از خشکی و تحریک آن جلوگیری کرده و به روشنتر شدن پوست کمک میکنند.
- حذف آلودگیها و چربیها
- جلوگیری از خشکی و تحریک پوست
- بهبود رنگ و شفافیت پوست
۳- سرم ویتامین سی صورت
سرم ویتامین C به دلیل غلظت بالای این ویتامین، یکی از مؤثرترین محصولات برای بهبود وضعیت پوست صورت است. استفاده منظم از این سرمها میتواند به روشنتر شدن پوست، کاهش لک ها و خطوط ریز، و افزایش تولید کلاژن کمک کند.
فواید سرم ویتامین سی:
- روشن کننده پوست
- کاهش لک ها و پیگمانتاسیون
- افزایش تولید کلاژن
- کاهش چین و چروک
- محافظت در برابر آسیبهای محیطی
طرز استفاده از سرم ویتامین سی:
- صورت خود را با یک پاک کننده ملایم تمیز کنید.
- چند قطره از سرم را روی پوست تمیز و خشک بمالید.
- سرم را با حرکات ملایم و دایرهای ماساژ دهید تا جذب شود.
- از یک مرطوب کننده مناسب بعد از استفاده از سرم استفاده کنید.
بهترین سرم ویتامین سی برای لک:
برای انتخاب بهترین سرم ویتامین C برای کاهش لک های صورت، به دنبال محصولی با غلظت بین 15% تا 25% باشید که از ویتامین ث لیپوزومال استفاده کرده باشد.
- غلظت مناسب ویتامین C بین 15% تا 25%
- لیپوزومال ویتامین C
- انتخاب محصولات با کیفیت و توصیه شده توسط متخصصان پوست
۴- کرم ویتامین سی دست و صورت
کرمهای حاوی ویتامین C میتوانند به نرم و مرطوب کردن پوست دست و صورت کمک کنند. کرم دست و صورت ویتامین C به کاهش علائم پیری، لک ها و بهبود تناژ پوست کمک میکند.
- جلوگیری از خشکی و ترک خوردن
- کاهش چین و چروک و خطوط ریز
- یکنواخت کردن رنگ و بافت پوست
کرم ویتامین سی برای لک صورت:
کرمهای ویتامین C مخصوص لک صورت به کاهش ظاهر لک های تیره صورت و یکنواخت کردن رنگ پوست کمک میکنند. کرم صورت ویتامین C و جوان کننده برای رفع چین و چروک و شادابی و روشن کنندگی پوست بسیار موثر است.
- بهبود ظاهر لک های ناشی از آفتاب، آکنه و پیری
- افزایش شفافیت و روشنایی پوست
- استفاده منظم از این کرمها میتواند به روشنتر شدن پوست و بهبود لک های ناشی از آفتاب، آکنه و پیری کمک کند.
۵- قرص ویتامین سی برای پوست
مصرف قرص های ویتامین C میتواند به تامین نیاز روزانه بدن به این ویتامین کمک کند و از داخل به بهبود سلامت و زیبایی پوست کمک کند. این قرصها میتوانند به تقویت سیستم ایمنی، تولید کلاژن و محافظت از پوست در برابر آسیبهای محیطی کمک کنند.
- افزایش مقاومت بدن در برابر بیماریها
- حمایت از سلامت پوست، مو و ناخنها
- کاهش آسیبهای ناشی از عوامل محیطی